Διαταραχές πρόσληψης τροφής
Το γενικό χαρακτηριστικό των διαταραχών πρόσληψης τροφής είναι ότι σχετίζονται με δυσλειτουργικές συμπεριφορές σχετικά με τη διατροφή. Για τα άτομα με διαταραχή πρόσληψης τροφής, η τροφή αποκτά κάποια ιδιαίτερη σημασία και δεν αποτελεί μόνο μέσο για επιβίωση ή μέσο για άντληση ευχαρίστησης από το φαγητό. Η τροφή αποτελεί έμμονη ιδέα για το άτομο.
Συνήθως οι διαταραχές πρόσληψης τροφής παρουσιάζονται για πρώτη φορά κατά τη διάρκεια της εφηβείας ή τα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής. Αφορούν κυρίως τις γυναίκες, στις οποίες παρουσιάζονται σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό απ’ ότι στους άντρες. Στα 100 άτομα που νοσούν περίπου τα 90 είναι γυναίκες και τα 10 άντρες.
Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής είναι κυρίως η ψυχογενής ανορεξία και η ψυχογενής βουλιμία.
Ψυχογενής Ανορεξία
Είναι η πιο σοβαρή από τις διαταραχές πρόσληψης τροφής καθώς μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο. Εκτιμάται ότι το ποσοστό θνησιμότητας ατόμων που νοσούν από αυτή τη διαταραχή είναι 5%-10 %.
Κατά το DSM-IV, τα κριτήρια που χαρακτηρίζουν την ψυχογενή ανορεξία είναι:
- Άρνηση του ατόμου να διατηρήσει το βάρος του σώματός του στο επίπεδο του ελάχιστα φυσιολογικού βάρους για την ηλικία του.
- Έντονος φόβος του ατόμου ότι θα αυξηθεί το βάρος του, ακόμη και αν αυτό είναι κάτω του φυσιολογικού.
- Διαταραχή του τρόπου με τον οποίο βιώνει κάποιος το βάρος του (π.χ. το άτομο ισχυρίζεται πως είναι παχύ, ακόμη και αν είναι υπερβολικά αδύνατο).
- Στις γυναίκες μετά την απουσία τουλάχιστον τριών διαδοχικών εμμηνορρυσιακών κύκλων.
- Νευρο-ψυχολογική Ωριμότητα
Ψυχογενής Βουλιμία
Συνήθως τα άτομα με ψυχογενή βουλιμία έχουν κανονικό βάρος, ή ελαφρώς ανώτερο του φυσιολογικού. Όμως, αισθάνονται ντροπή για τα επεισόδια υπερφαγίας ή πρόκλησης εμετού, γι αυτό και τα κρύβουν από τους άλλους. Τις περισσότερες φορές παρουσιάζουν πολύ αντικοινωνική συμπεριφορά.
Κατά το DSM-IV, τα κριτήρια που χαρακτηρίζουν την ψυχογενή βουλιμία είναι:
- Επανειλημμένα επεισόδια υπερφαγίας, όπου υπάρχει αίσθηση έλλειψης ελέγχου στην κατανάλωση τροφής, με αποτέλεσμα να είναι υπερβολικές οι δοσολογίες φαγητού.
- Αυτοπροκαλούμενοι εμετοί, κακή χρήση καθαρτικών ή άλλων φαρμάκων, νηστεία ή υπερβολική σωματική άσκηση.
- Οι παραπάνω συμπεριφορές πρέπει να εμφανίζονται κατά μέσο όρο, τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα για διάστημα τριών μηνών.
- Το άτομο νοιάζεται υπερβολικά για το βάρος και το σχήμα του σώματός του.